Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK), engelli vatandaşın, fiyatsız ulaşım kartının vize sürecinde para alınmaması talebini haklı bularak, Van Büyükşehir Belediyesine, engelli otobüs kartları için sağlık kurulu raporu müddetince bu süreci yapmaması ve fiyat almamasını önerdi.
Karara nazaran, Van’da yaşayan yüzde 45 engelli vatandaş, Van Büyükşehir Belediyesi tarafından verilen fiyatsız ulaşım kartında her yıl vize süreci için fiyat alındığını tabir ederek, bu fiyatın talep edilmemesi istemiyle KDK’ye başvurdu.
Konu hakkında bilgi istenen Van Büyükşehir Belediyesi, ulaşım kartlarının ferdileştirme ve vizeleme fiyatlarının, hizmet alım mukavelesi yapılan şirket tarafından alındığını belirterek, ulaşım kartlarının yurt dışından döviz karşılığı temin edilmesi ve döviz kurlarında yaşanan artışlar nedeniyle 10 lira olan vize fiyatının, Ulaşım Uyum Merkezi toplantısında 20 liraya çıkartıldığı cevabını verdi.
Başvuruyu inceleyen KDK, belediyeye, “engellilere tanınan hakların faal ve eksiksiz kullanılabilmesi için sağlık kurulu raporu mühleti boyunca vize yenileme sürecinin gerek olmadığı fiyatsız ve daha uygun alternatiflerin değerlendirilmesi” tarafında tavsiye kararında bulundu.
“Her yıl fiyatlı vize mecburiliği makul değil”
Kararın münasebetinde, engellilerin ulaşım hakkının, ulusal ve memleketler arası hukuk normlarınca garanti altına alınmış temel hak ve özgürlük olduğuna dikkat çekilerek, bu hakkın, onların fizikî, duygusal ve toplumsal gereksinimlerini karşılayacak formda erişilebilir ve manisiz bir ulaşım sisteminin sağlanmasını öngördüğü belirtildi. Yönetimin, adapsız kullanımların önüne geçmek için her yıl vizeleme yapılmasını zarurî kıldığının anlaşıldığı aktarılan münasebette, uygulamanın, engelli bireylerin toplumsal ahenk süreçlerini desteklemek yerine, haklarını kullanmaları sürecini makul olmayan formda zorlaştırabileceğinin görüldüğü vurgulandı.
Bazı mahallî idarelerin, engelli otobüs kartlarını sağlık kurulu raporu mühleti boyunca vize yenileme sürecine tabi tutmadığına işaret edilen kararda, şu sözler yer aldı:
“Bu uygulamanın hem kartın adapsız kullanımların önüne geçtiği hem de engelli bireylerin ulaşım hakkı açısından mağduriyetine neden olmadığı, sağlık kurulu raporu müddeti göz önünde bulundurulmadan her yıl fiyatlı vizeleme sürecini zarurî tutmasının makul olmadığı, bu nedenle engelli bireylerin haklarını korumak için daha uygun alternatiflerin kıymetlendirilmesi gerektiği sonuç ve kanaatine varılmıştır.” (AA)