Yazar Selim Esen, Gerçek Edebiyat isimli web sitede Ankara’nın cumhuriyetin ilanının akabinde cümbüşün de başşehri olduğunu Feyman Kulüp örneği üzerinden kaleme aldı. İşte o yazı:
Özellikle 1970’lerden itibaren çağdaşlaşma ve kapitalist üretim münasebetlerinin de güçlenmesiyle birlikte önemli bir kentsel ve toplumsal dönüşüm yaşanmaya başlanmıştı Ankara’da. Bu dönüşüm birinci olarak yer kurgusunda kendini gösterecekti. Sonra da… Başkent’in bellek yeri olarak tanımlanabilecek pek çok yer; alışveriş ve cümbüş yerleri tarihî süreçte dönüşerek yok olma ile karşı karşıya kalacaklardı.
Bu yıllarda devam eden özgürlük akımı, yerlerin birçoğunun da gençlerin beğenisini kazanmak açısından değişikliğe gitmesine neden oldu.
Aynı vakitte Ankara’nın gece hayatı da semt semt şekillenmeye başladı. Ulus-Dışkapı pavyonlarla, Ulus-Yenişehir-Kızılay gazino ve kulüpleriyle, Maltepe ise pavyon ve gazinolarıyla ön plana çıkıyordu.
Çankaya gece kulüpleriyle parlayacaktı. Günümüz cümbüşünün temelleri atılıyordu.
ÜZERİNDE “EFES” YAZIYORDU, SAHİBİ ALPAY’DI…
60’lı yılların ikinci yarısı, Bakanlıklar semti…
Olgunlar Sokak ile Atatürk Bulvarının kesiştiği yerde çok katlı bir bina yükseliyordu. Erzincan Senatörü Abdülbaki Cebeci’nin sahibi olduğu bu bina, ‘Bay Enver İşen Apt.’ ismini taşıyacaktı.
Kapı numarası: 174…
Atatürk Bulvarına bakan kısmında büyük bir vitrinde ‘Philips’ eserleri sergileniyor, yandaki Olgunlar Sokak tarafında da servis kısmı hizmet veriyordu. 4. katta daha yeni anonim şirkete dönüştürülmüş olan Türk Haberler Ajansı yer alıyordu… THA, Türkiye’ye faks sistemini getiren birinci haber ajansıydı. Bina’nın bodrum katında ise ağır bir çalışma gözleniyordu. Gerçekten bir müddet sonra giriş kapısına bir tabela konduruldu.
‘Efes’ yazıyordu üzerinde…
Sahibi… Dördüncü evliliğinin arifesindeki müzikçi Alpay’dı.
Soysal Pasajdaki çorapçı dükkanını, akabinde reklam ajansını batırmış, artık bahtını “Kulüp Alpay”da deniyordu. ‘Alpay ve Arkadaşları’ ismini verdiği orkestrası ile sevenlerini “Eylül’de Gel”, “Fabrika Kızı”, “Gitme” müzikleriyle karşılayacaktı.
Davetiye basıldı…
Ankara gece hayatının gediklileri 16 Kasım 1966 günü ‘Kulüp Alpay’ın açılışına davet edildiler.
60’LAR ANKARA’SININ KULÜPLERE BAKIŞI
Döner bir merdivenle iniliyordu… İç yer Mimar Şevki Vanlı tarafından tasarlanmıştı. Şahısların, diğerlerini görmek, eğlenenleri seyrederek neşelenmek isteyecekleri düşünülerek, masaların yerleştirildiği platolar piste yanlışsız amfi biçiminde yerleştirilmiş, toplu eğlenme imkanı sağlanmıştı. Merdivenkovası ve karşılama yeri bütüncül olarak orta aksta konumlanmıştı. Servis veren/alan hacimler direkt doğruya diyagonal bir biçimde yerin bütününü iki başka kısma ayırıyordu. Bar, özerk oturum alanı ve dans alanına yönlendiren ‘platolar’ yerin çeperine temas eden bir biçimde konumlandırılmıştı. Dans pisti yerin merkezinde orkestra ile birlikte planlanmıştı. Aydınlatma, kare kesitli prizmatik düşey elemanlarla sağlanmıştı. Yer, siyah dökme mozaikti.
1966 Yılı Ankara’sında kulüpler ‘batılı’ cümbüş ve müzik alışkanlıklarını barındıran yerler olarak anılırdı. Tekrar 1960’lı yıllar bayan figürünün gece yaşantısına katıldığı yıldı. ‘Batılı’ manada cümbüş, müzik, dans hareketine iştirak gösterdiği müşahedesi o yılları yaşayanların belleklerindedir.
Aynı yıllarda…
Sahne müziğine yeni bir akım olan ve sayıları giderek artan “Dans ve Caz Orkestraları” ortasına ismini yazdıran, 1953’de bir ortalar Yaşar Güvenir Orkestrasında çalışan İlhan Feyman ismi duyulmaya başlamıştı. 1958 yılında ‘İlhan Feyman ve Arkadaşları Müzik Grubu’ nu kurmuş, ‘Kulüp 12’nin sevilen orkestrası olmuştu. İlham Gencer, Sevinç Tevs üzere usta sanatkarların yanı sıra Ajda Pekkan, Gönül Turgut, Lamia, Ertan Anapa, Salim Dündar, Berkant üzere sanatkarlara eşlik ediyordu.
70’LERDE NELER OLDU
1971 yılına gelinmişti…
‘Efes’ tabelası altında gece kulübü işleten müzikçi Alpay, bir gün İstanbul’dan Ankara’ya gelen İlhan Feyman’la karşılaştı. Gece Kulübünü işletmekte zorlandığını, işletmeyi devretmek istediğini söyledi. Ankara’da yeni bir hayata yelken açan İlhan Feyman bu fırsatı kaçırmadı, Başkent’ in gece hayatına adımını attı.
Tabela değişti…
‘Efes’ kalktı, yerine İlhan Feyman’ın kardeşi, iç mimar Özer Bey’in hazırladığı bir trompetin üfleme tarafında ‘Clup’, tuşların olduğu yerde de ‘Feyman’ yazısının yer aldığı tabela konuldu.
Otuz yıl sürecek olan ‘Kulüp Feyman’ macerası bu türlü başladı.
Gazeteci Ümit Deniz, “Ankara’da Gece Hayatı” başlıklı yazısında, İlhan Feyman’ın ‘Ankara gecelerine renk kazandıran sanatçı’ olarak anıldığını belirtiyor, şöyle diyordu:
“Gece yarısından sonra sönen Ankara lokallerinin barlar hariç tek beğenilen olanı ve sabaha kadar süreni ‘İlhan Feyman Kulüp’… Trompetçi İlhan Feyman’ı İstanbullular da yakından tanırlar. Artık kendi kulübünde de birebir şeyi yapıyor. Gece yarısından sonra Başşehrin bütün sanatkarları ve sosyetesi burada toplanıyor ve sabahlara kadar eğleniyor. İlhan’ın trompetinden başka olarak atraksiyonu da bu istekli ve fahri sanatkarlar yapıyorlar. Samimi ve sıcak havası olan Feyman Klüp dışında Ankara geceleri pek sönük geçiyor…” (Ümit Deniz, “Ankara’da Gece Hayatı”, Milliyet, 20 Kasım 1972, s. 5).
Feyman Kulüp kapılarını saat 23’de açardı.
Saat 23.30’da orkestradan gitar sesi duyulurdu… Tuna Ötenel, Kudret Öztoprak, Aykut Kazan, Aşkın Arsunan, Selçuk-Selim Alım, Mehmet Çırıka, Ünal Özer’den oluşan orkestra Erdal Çelik, Suavi, Turgay Kâhya’nın müziklerine eşlik ederdi. Saat, 01.30’a kadar dans müziği yapılırdı.
Kulübün yüz yirmi sandalyesi vardı. Hafta sonları eklerle yüz elliye çıkardı. O vakit, bir sandalyeye iki kişi otururdu. Ankara’ya gelen, tiyatro, müzik kümeleri, atletler Feyman’da eğlenirlerdi. Tek bay yahut bayan, etrafa rahatsızlık vereceği düşünülenler kulübe alınmazdı. Tiyatro ve müzik sanatkarlarına yüzde elli ‘İlhan Feyman indirimi’ yapılırdı.
Feyman, kulübe saat 1.30’da gelirdi. Erken geldiği günler ‘denetim’ günleriydi. Güç adamdı Feyman… Programına ya, ‘Yaşa Fenerbahçe’ marşını çalarak ya da ‘İl Silenzio’ ile başlardı.
TROMPETSİZ OLMAZ
Trompetine âşıktı…
Her gece on beş dakika kadar süren dinletisinden sonra Kulüp sanatkarları sahne alırdı. Hakkı Çağdaş, Lemi, Bilal, Selim Sam ile muhakkak devirlerde Taner Şener, Kayahan ve kulübe konuk olarak gelen farklı tıptaki sanatkarlar; İbrahim Tatlıses, Ümit Tokcan, Mahmut Tuncer müzik söylerlerdi.
Her meslekten her yaştan müşterisi vardı Feyman’ın. Futbolcuların uğrak yeriydi… Pazar ve pazartesi geceleri Feyman’la haftanın değerlendirmesini yaparlardı. Ali Şen, Selim Soydan, Vefa Küçük kulüpte sık görünen futbol adamlarıydı.
Feyman Kulüp, Ankara cümbüşlerinin son noktasıydı.
Müşterileri restoranlardan, tavernalardan, gazinolardan sonra gelir, cümbüşe son noktayı kayarlardı. Yemek sonrasında geldikleri için, içkinin yanına meyve ve kuruyemiş servisi yapılırdı. Program sonrasında da çorba, mantı ve kuru fasulye-pilavdan oluşan bir mönü sunulurdu. O yıllarda hazır mantı olmadığından iki bayan çalışan mantı açardı Feyman Müşterileri için…
Son ikramlarla konuklara “iyi sabahlar” denir, uğurlanırdı…
İlhan Feyman yaklaşık 20 yıl süren Ankara günlerine, değişen kulüp işletmeciliği ve müşteri profili anlayışı eklenince yenik düşecek, ortak aramaya başlayacaktı.
Bulacaktı da…
2000 yılına gelindiğinde, o güne kadar hiç ayrılmadığı kulübüne ortada sırada uğramaya başladı. Sonra da İstanbul’a taşındı, bağını kesti. Müzikten uzak günler sürdürürken, 13 Mart 2014’de Bodrum’da yaşama veda etti. İsmi Türkbükü’nde bir sokakta yaşıyor.
Alpay ise…
Başarısızlıklarından yılmamış olmalı ki, 1984’de Aşağı Ayrancı, Güvenlik Sokak’ta ‘Karpiç’ ismini verdiği yeri açtı. İki katlı bina’nın giriş katı gece kulübü’ ne dönüştürülmüştü. İşletmesini Hale Sarıgöllü’nün yaptığı kulüp iki yıl sonra, 1986’da sessiz sedasız kapandı. Alpay İstanbul’a taşındı…
Eskiler ortasında dolaşmak keyiflidir…