Gaslighting, bir kişinin diğerlerinin algısını, anılarını yahut gerçekliğini sorgulamasına yol açan manipülatif bir davranış biçimidir. Ekseriyetle duygusal istismar yahut makus niyetli bir münasebet içinde ortaya çıkar. Bu durum, kurbanın kendine olan itimadını sarsarak, vakitle ruhsal sıhhatini tehdit eder. Peki, birinin size gaslighting yaptığını nasıl anlayabilirsiniz?
1. Daima Kendinizi Sorgulamak
Gaslighting’in en bariz işaretlerinden biri, kendinizi daima olarak sorgulamanızdır. Şayet bir olayla ilgili daha evvel kesin bir hatıra sahibi olduğunuzu hissediyorsanız ancak karşınızdaki kişi bunu inkâr ediyorsa, bu durum sizi kuşkuya düşürebilir. Bu durumda, anılarınızı ve algınızı sorgulamaya başlayabilirsiniz.
2. Karşı Tarafın Kendi Algısını Dayatması
Gaslighting yapan kişi, sık sık kendi algısını, gerçeği üzere sunar ve sizin niyetlerinizi yahut hislerinizi geçersiz kılar. Örneğin, “Sen bu türlü hissetmiyorsun, aslında bu türlü olmalı,” üzere tabirlerle hislerinizi manipüle etmeye çalışır.
3. Duygusal Reaksiyonlarınızı Küçümseme
Birisi, duygusal reaksiyonlarınızı daima olarak abartılı ya da mantıksız olarak nitelendiriyorsa, bu gaslighting işareti olabilir. Kendi hislerinizi tabir ettiğinizde, karşınızdaki kişi bunları küçümseyebilir yahut “Sen de mi bunu kaygı ediyorsun?” biçiminde cevaplar verebilir.
4. Geçmişte Yaşananların İnkâr Edilmesi
Sizi gaslighting yapan kişi, geçmişte yaşanan olayları sıklıkla inkâr edebilir. Bir tartışma sırasında, “Bunu hiç söylemedim,” ya da “Bu olmadı,” üzere tabirler kullanarak geçmiş anılarınızı sorgulamanıza yol açabilir.
5. Daima Suçlanma Hissi
Gaslighting uygulayan bir kişi, sık sık sizi suçlayarak, her durumu kendi lehine çevirmeye çalışır. Yanlışlarınız ve eksiklikleriniz daima vurgulanır, bu da kendinizi bedelsiz hissetmenize neden olur. “Senin yüzünden bu türlü oldu” üzere suçlayıcı tabirlerle kendinizi sorgulamanıza yol açar.
6. Yalnızlık Hissi
Gaslighting yapan bir kişi, vakitle etrafınızla olan bağlarınızı zayıflatabilir. Başka beşerlerle olan alakalarınızı sorgulamanıza ve yalnız hissetmenize neden olabilir. “Arkadaşların sana yanlış bilgi veriyor,” üzere tabirlerle takviye sisteminizi amaç alabilir.
7. Kendi Hislerinizi Anlayamamak
Gaslighting mağdurları, vakitle kendi hislerini tanımlamakta zorluk yaşayabilirler. Daima olarak manipüle edilmek, şahısların hislerini anlamalarını zorlaştırabilir. Kendinizi nasıl hissettiğinizi bilememek, gaslighting’in bir öbür tesiri olabilir.