Bütün sorun insan hayatına paha veren bir sistem kurmak. ‘Her şeyden evvel insan’ diyen bir sistem oluşturmak.
Evde, okulda, sokakta, trafikte, iş yerinde… Her yerde… Evvel can…
Yani hayatı kutsamak.
Depremde bunu bir sefer daha acı bir formda deneyimledik. Bedeli ağır oldu. Fay sınırlarının üzerindeki bir coğrafyada yaşıyoruz; zelzelenin geleceği muhakkak, buna karşın tedbir almıyoruz.
Deprem vurdu ve maalesef yıktı. Sorun 1: Binalar sağlam değil. Altında kaldık.
Sorun 2: Daima imar afları çıkmış; yani sistem çürük. Öncesinde tedbirsiziz.
Ve 3: Afet sonrasında da hiç organize olamadık. Geciktik; yetişemedik. Gerçek bu.
AFAD sınıfta kaldı, eski Kızılay’ın yerinde yeller esiyor. Afet bölgesinde kesintisiz bağlantı sağlanamadı. Arama kurtarma ve yardım çalışmaları vaktinde başlayamadı.
Devleti eleştirmek değil sorun; devleti yönetenlerin hazırlıksız ve yetersiz olduğunu görmek. Meseleye ait 4.tespitin ismi LİYAKAT. Yani görevlendirme ve atamalarda işi ehline vermek. Hayır. Olmadı. Bu yapılmadı. Eş/dost/akraba/partili kriterleri geçerli olduğu için ağır bir fatura çıktı.
Bunlar durum tespiti. Gazetecinin misyonu budur: Halkın gereksinimlerini görmek, sesini duymak ve duyurmak. Devleti yönetenlerin kusuru, eksiği varsa lisana getirmek. Yapmadı demiyoruz. Yapılamadı. Nedenini sorguluyoruz. Bir daha olmasın, bir daha yaşanmasın diye.
Geç kalındı. Bu yadsınamaz bir tespittir.
Bu yanılgıları gidermek sonraki afetler için gereken önlemleri almaktır. Başta İstanbul olmak üzere gelmekte olan büyük zelzelelere hazırlanmaktır. Büyük fotoğrafa bakınca… ‘tek adam’a dayalı bir sistem nedeniyle inisiyatif alamayan bürokratlar, tabiatıyla harekete geçemeyen vazifeliler ve hatta bakanlar. Adeta ‘Talimat Cumhuriyeti’ olmuşuz. Halbuki insanı merkeze alan çağdaş bir devlet sistemi makine üzere resen işler. Herkesin ne yapacağı evvelden belirlidir. Hele böylesi ‘olacağı evvelden bilinen bir deprem’ kelam konusu ise.
Ve panik içinde alınan yanlış kararlar. İnternet kesintisi. İrtibatın kısıtlanması, vahimdi.
Neyse ki; dönüldü. Üniversitelerin kapatılması. Bir öteki büyük yanlış, tıpkı pandemideki üzere birinci evvel eğitimden vazgeçildi.
Üniversitelerin kapatılmasından vazgeçilmelidir.
Tek tesellimiz var: HALKIMIZ.
Halkımızla gurur duyuyoruz. Büyük bir halk bizimki. Fedakar, çalışkan, hassas ve dayanışmacı bir halk. Seferberlik duygusu ile sarsıntı bölgesine akın eden, yardım gönderen insanımız.
Bu zelzelede ayrıyeten dünyanın bizim acımızı hissettiğini, bizimle bir arada yas tuttuklarını ve dayanışma içine girdiklerini gördük. Bunu unutmayacağız.